Alle beschuldigingen van seksueel misbruik door kinderen moeten serieus worden genomen. Uit gegevens blijkt dat de overgrote meerderheid van de beschuldigingen van kinderen legitiem en waar zijn. 1 Maar in bepaalde situaties en omstandigheden kan een kind liegen en valse beschuldigingen van misbruik verzinnen. Dit fenomeen komt het meest voor in gevallen van voogdij over kinderen en in strafzaken.
Redenen voor leugens
Als klinisch en forensisch psycholoog word ik vaak ingeschakeld om een ouder te helpen zijn of haar onschuld te bewijzen in een seksueel misbruikzaak . In deze gevallen is het mijn taak om te proberen te begrijpen waarom een kind een verhaal over seksueel misbruik tegen zijn of haar naaste familielid verzint. Op basis van mijn ervaring zijn hier enkele redenen waarom kinderen liegen:
1. Kinderen verzinnen soms beschuldigingen van seksueel misbruik omdat ze op zoek zijn naar aandacht. Wanneer kinderen zich door hun ouders verwaarloosd voelen, zijn ze misschien geneigd een verhaal over seksueel misbruik te verzinnen, omdat ze weten dat dit hun aandacht zal trekken. Bij sommige kinderen is negatieve aandacht beter dan helemaal geen aandacht. Jonge kinderen en zelfs tieners zullen een verhaal over seksueel misbruik verzinnen zonder de ernstige voogdij- of strafrechtelijke implicaties voor de ouder in kwestie te begrijpen.
2. Een kind dat boos is op een ouder kan besluiten die ouder te beschuldigen van seksueel misbruik. Een kind kan bijvoorbeeld boos zijn op een ouder omdat hij wil scheiden, of op echte of vermeende vriendjespolitiek jegens een broer of zus.
3. Kinderen, vooral degenen die verwikkeld zijn in disfunctionele gezinssituaties, maken soms ten onrechte melding van seksueel misbruik om de beschuldigde ouder uit het leven van het kind te laten verwijderen. Een meisje dat een wankele relatie met haar vader of stiefvader heeft, kan hem bijvoorbeeld beschuldigen van seksueel misbruik om hem uit het gezin te verwijderen vanwege zijn verbale vijandelijkheden, drugsmisbruik of overdreven harde discipline.
4. In controversiële voogdijzaken kan een kind een verhaal verzinnen over seksueel misbruik tegen de ene ouder, op aanmoediging van de andere ouder die invloed wil uitoefenen in de gerechtelijke procedure . Kinderen en tieners zijn bijzonder gevoelig voor suggesties, manipulatie, hersenspoeling en coaching door een ouder. 2
5. Sommige kinderen verzinnen een verhaal over seksueel misbruik tegen een ouder om hun eigen seksuele wangedrag of andere ongepaste handelingen ‘weg te redeneren’. Een kind kan bijvoorbeeld een ouder beschuldigen van seksueel misbruik die onlangs heeft ontdekt dat het kind het huis uit is geslopen om seks te hebben. Of een kind kan liegen over seksueel misbruik door zijn ouders nadat het is gearresteerd wegens winkeldiefstal.
Rode vlaggen voor het opsporen van valse beweringen van kinderen
In elk geval van vermeend seksueel misbruik moet de deskundige op het gebied van de geestelijke gezondheidszorg dit met een open geest benaderen. 3 Alle mogelijke hypothesen moeten worden onderzocht; tunnelvisie moet worden vermeden. Het is absoluut noodzakelijk om al het beschikbare bewijsmateriaal in overweging te nemen om de bewering van seksueel misbruik te bevestigen of te weerleggen. Hoewel de meeste beweringen over seksueel misbruik vanuit statistisch oogpunt waar zijn, zijn sommige ten onrechte ingediend en moeten ze aan het licht worden gebracht. In een voogdijzaak over kinderen kan de voogdijtijd van een ouder verloren gaan als de beschuldiging niet wordt ontkracht. In een strafzaak staat de vrijheid van een ouder op het spel, aangezien opsluiting een waarschijnlijke straf is.
Er zijn verschillende waarschuwingssignalen die wijzen op een valse beschuldiging van seksueel misbruik door een kind. Deze omvatten:
1. In een forensisch interview is een seksueel misbruikt kind doorgaans angstig, bang, ongerust, in conflict, ambivalent en vatbaar voor herroepingen. Een kind dat kalm, koel, beheerst en vlot is, kan daarentegen de beschuldiging van misbruik verzinnen. 4 Hoewel deze vuistregel geldt, zijn er uiteraard uitzonderingen.
2. Een tijdlijn van gebeurtenissen en acties zal vaak een verzonnen beschuldiging onthullen. Een beschuldiging van seksueel misbruik die binnen enkele dagen of enkele weken na een grote gebeurtenis plaatsvindt, kan een verzonnen verhaal weerspiegelen. Ik had bijvoorbeeld een zaak waarin een beschuldiging van seksueel misbruik plaatsvond binnen 72 uur nadat een echtgenoot om echtscheiding had gevraagd. De vrouw was geschokt en bang de voogdij over hun drie kinderen te verliezen. De beschuldiging van misbruik werd ingediend om invloed uit te oefenen op de strijd om de voogdij over het kind die op handen was.
3. Als de eerste beschuldiging van seksueel misbruik zich voordoet tijdens een echtscheidings- en/of voogdijprocedure, moet er rekening worden gehouden met een verzonnen verhaal. Als er tijdens de procedure meerdere beschuldigingen worden geuit, is dat een grote waarschuwing voor verzinsel. 5
4. Als het duidelijk is dat een kind wordt gemanipuleerd of gecoacht door een ouder, moet de beschuldiging van seksueel misbruik van dat kind tegen de andere ouder nauwkeurig worden onderzocht. Zoals eerder vermeld, kunnen kinderen en tieners gemakkelijk door een ouder worden gemanipuleerd en kunnen zij onbewust deelnemen aan een valse beschuldiging.
5. Als de ouder in kwestie geen voorgeschiedenis heeft van ongepaste seksuele activiteit, crimineel gedrag of ernstig middelenmisbruik, is de kans groter dat de huidige beschuldiging van seksueel misbruik vals is.
6. Als het kind of een lid van het gezin in het verleden soortgelijke beschuldigingen van misbruik tegen anderen heeft geuit, is de kans groter dat de huidige beschuldiging onjuist is.
7. Sommige kinderen, vooral jongere kinderen, zullen geloven dat seksueel misbruik hen is overkomen als hen herhaaldelijk suggestieve vragen worden gesteld door een ouder, onderzoeker of beoordelaar. Kinderen willen gezagsdragers behagen en zullen hun aanwijzingen van hen overnemen. In dergelijke omstandigheden vinden zeer jonge kinderen het moeilijk om feiten van fantasie te onderscheiden. 6
8. Soms interpreteert een ouder wat een kind zegt verkeerd en vergroot het vervolgens uit tot een daad van seksueel misbruik. Dit gebeurt het vaakst bij jongere kinderen. Bijvoorbeeld als een vader de ‘intieme delen’ van een jong kind aanraakt tijdens het baden. 7
Afsluitende gedachten
Zoals ik uit de eerste hand heb ondervonden in gevallen, vinden de meeste volwassenen het onwaarschijnlijk dat een kind een valse beschuldiging van seksueel misbruik zou verzinnen tegen een naast of uitgebreid familielid. Advocaten, bemiddelaars, officieren van justitie, rechters en zelfs beoefenaars van de geestelijke gezondheidszorg maken de fout om het woord van een kind voor waar aan te nemen zonder zorgvuldig vast te stellen of het waar is.
Valse beschuldigingen van misbruik door kinderen komen voor in zowel hechtenis- als strafzaken. Kinderen liegen om verschillende redenen en die redenen moeten aan het licht worden gebracht. Dat is in zo’n geval de taak van de geestelijke gezondheidszorgprofessional.
Ten slotte is het ook belangrijk op te merken dat het aantal valse beschuldigingen van seksueel misbruik van kinderen lager is dan het aantal kinderen dat dergelijk misbruik niet openbaar maakt of liegt door te zeggen dat het niet heeft plaatsgevonden. 1 Voor alle duidelijkheid: seksueel misbruik van kinderen blijft een groot probleem en we mogen de ogen niet sluiten voor de enorme omvang van de psychologische schade aan onze jongeren.
Dr. Blotcky is een klinisch en forensisch psycholoog in een privépraktijk in Birmingham, Alabama. Hij is tevens klinisch universitair hoofddocent bij de afdeling psychologie van de Universiteit van Alabama in Birmingham. Dr. Blotcky is te bereiken op alanblotcky@att.net.
De weergegeven meningen zijn die van de auteur en weerspiegelen niet noodzakelijkerwijs de mening van Psychiatric Times™.
Referenties
1. Cyr M, Bruneau G. False allegations of child sexual abuse. In: St-Yves M, Tanguay M, eds. The Psychology of Criminal Investigations: The Search for the Truth; 2008:199-228.
2. Ceci SJ, Bruck M. Children’s suggestibility: characteristics and mechanisms. Adv Child Dev Behavior. 2006;34:247-281.
3. London K, Bruck M, Ceci SJ, Shuman DW. Disclosure of child sexual abuse. What does the research tell us about the ways that children lie? Psychology, Public Policy, and Law. 2005;11(1):194-226.
4. O’Donohue WT, Fanetti M. Forensic Interviews Regarding Child Sexual Abuse: A Guide to Evidence-Based Practice. Springer International Publishing; 2016.
5. Blotcky AD. Child abuse allegations: sorting out lies versus truths. Psychiatric Times. August 25, 2021. https://www.psychiatrictimes.com/view/child-abuse-allegations-lies-versus-truths
6. Hughes-Scholes C, Powell MB. An examination of the types of leading questions used by investigative interviewers of children. Policing An International Journal of Police Strategies and Management. 2008;31(2):210-225.
7. Bernet W. False statements and the differential diagnosis of abuse allegations. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry. 1993;32(5):903-910.
Bronnen
https://www.psychiatrictimes.com/view/why-some-children-lie-about-sexual-abuse