In Humo online 13/01/2024 en HLN online 13/01/2024 verscheen een getuigenis van een zekere Joke (het is niet haar echte naam) omtrent een toxische relatie met een prof/decaan van de faculteit Geneeskunde. De decaan wordt door het meisje beschuldigd van seksueel grensoverschrijdend gedrag. Voor het hele verhaal verwijzen we naar de betrokken Humopagina of De Morgen of HLN
Ook andere medewerkers maakten melding van seksueel grensoverschrijdend gedrag en toxisch leiderschap.
Het Antwerpse parket opende in september 2023 een eerste onderzoek naar een decaan van de faculteit Geneeskunde (Universiteit Antwerpen). Na nieuwe klachten wordt daar een bijkomend onderzoek aan toegevoegd. Dat schrijft Het Laatste Nieuws zaterdag en wordt bevestigd door het parket.
“Het nieuwe onderzoek is vorige week gestart”, aldus het parket. “Het gaat om een opsporingsonderzoek door de procureur des Konings. Het is dus geen gerechtelijk onderzoek met een onderzoeksrechter. Resultaten van het nieuwe onderzoek zullen worden toegevoegd aan het lopende onderzoek.” Initieel liep er bij de universiteit een intern tuchtonderzoek naar de decaan. Later begon het parket zelf een onderzoek omdat er “mogelijke strafbare feiten” werden gepleegd. De decaan staat op non-actief voor onbepaalde duur.
Hieronder schetsen we kort het verhaal. Voor alle duidelijkheid wil ik geen standpunt innemen. Er loopt trouwens nog een onderzoek en de uitkomst zal bepalen in welke mate hier sprake is van ernstig grensoverschrijdend gedrag dan wel een vorm van wraakoefening tov een prof die niet meegegaan is in de carrière-ambities van een misnoegde studente. Er zijn namelijk heel wat argumenten die pleiten dat de decaan ernstig grensoverschrijdend gedrag pleegde. Je begint overigens als 60 jarige prof geen relatie met een studente van 19 jaar, je werpt je niet op als een vaderfiguur en zoekt geen romantische toenadering. Dit is totaal verkeerd. Anderzijds heeft het gedrag van de studente mogelijks bij de prof, die pas een scheiding achter de rug had, verkeerde asumpties opgewekt. Je stuurt geen liefdevolle berichten naar je prof, je stuurt bovendien niet meer dan 60 pikante video’s naar een prof. Het meisje had meteen kunnen stoppen nadat de prof/decaan grensoverschrijdende gedragingen stelde. Waarom ging ze er in verder en bracht mogelijks de prof/decaan op het verkeerde spoor. Nogmaals de prof is fout : hij had deze stappen nooit mogen zetten in een gezagsrelatie. Als prof/leerkracht/decaan ga je geen vertrouwelijke relatie aan met je studenten, dit is absoluut not done. De studente is volgens de krantenberichten nooit echt bedreigd geweest. Eerst heeft ze de decaan met berichtjes en sexy video’s mogelijks op het verkeerde been gezet. Toen de man, onterecht meer veronderstelde en meer video’s vroeg, is ze opeens van gedacht veranderd. Nogmaals beiden zijn absoluut fout geweest, het had veel eerder moeten stoppen, en vooral de professor had moeten weten dat dit soort gedrag naar studenten absoluut niet kan.
Maar waarom is dit weer zover geëscaleerd. De zogenaamlde Joke, de studente Geneeskunde die afgelopen zomer 2023 de bal aan het rollen bracht, spreekt begin januari 2024 voor het eerst. Ze moest van de decaan onder meer video’s doorsturen van zichzelf in een zwarte beha. “Hij wierp zich op als vaderfiguur, maar bestuurde mij stilaan als een poppetje. En als hij zijn zin niet kreeg, riskeerde ik mijn diploma te verliezen.” vertelt ze in HLN (13/01/2024) . Zij is de klokkenluidster die afgelopen zomer bij rector Herman Van Goethem kwam aankloppen over het seksueel grensoverschrijdend gedrag van de decaan. Jarenlang zou G.H. de vrouw hebben misbruikt vanuit zijn functie. De zestiger wierp zich op als raadgever en vaderfiguur, maar ging steeds een stapje verder. Tot het punt dat de jonge studente – mentaal volledig gebroken – hem vanuit haar ziekenhuiskamer video’s in lingerie moest doorsturen.
Joke vertelt dat ze stap voor stap in greep terecht kwam. Volgens haar zocht hij beetje bij beetje toenadering, tot ze in zijn valstrik gevangen geraakte en niet meer terug kon. De vrouw – een twintiger – startte enkele jaren geleden vol goede moed de studierichting Geneeskunde aan UAntwerpen. Ze had de droom om ooit chirurg te worden. Ze wilde haar mama trots maken. Met haar vader had ze een heel slechte relatie, die keek totaal niet naar haar om zodat ze een vaderfiguur miste. Ze was een ijverige studente en zat altijd op de eerste rij van de aula. Ze wilde het goed doen. Ze kreeg les van de prof/decaan en stuurde hem soms mails om uitleg over de cursus te vragen, waarop de man antwoordde. Hij had door dat ze interesse had in zijn cursus anatomie en heelkunde. Hij nodigde haar een aantal keren uit naar zijn kantoor om haar extra uitleg te geven wanneer ze dat vroeg. Ze had het gevoel dat ze bij hem terecht kon en dat creëerde vertrouwen tussen beide. In haar eerste bachelorjaar moest het meisje twee weken stage doen in het UZA als verpleegster. Daar kwam ze de prof/decaan opnieuw tegen omdat hij daar chirurg was.
De decaan begon haar daar spontaan vragen te stellen en toonde oprechte belangstelling. Volgens het meisje zocht ze daar zelf niets achter. Ze vertelde hem over haar moeilijke thuissituatie en zo kwam hij te weten dat ze een vaderfiguur miste. Ze vertelde toen ook over een sportwedstrijd waaraan ze meedeed en hij stelde voor om te komen kijken. Vlak na de wedstrijd kwam de decaan naar de eerstejaarsstudente toe en gaf haar prompt een kus op de wang en knuffelde haar. Achteraf klopte dat niet, zegt de dame nu zelf, maar blijkbaar ging ze er op in en liet de man begaan. Meer nog, zij vond dat hij haar vertrouwen gaf en ze begon te vertellen over haar onzekerheden waar de decaan begripvol naar luisterde. “Ik deed zo mijn best die middag dat ik tijdens de wedstrijd geblesseerd raakte.” vertelt de studente verder. De decaan toonde zich erg bezorgd om haar gezondheid. In de maanden die volgden, stapte ze regelmatig zijn kantoor binnen. Hij gaf haar knuffels, en maakte thee voor haar. Ze nam hem meer en meer in vertrouwen over haar moeilijke thuissituatie. Hij luisterde en gaf haar advies. Zij zal hem als een vaderfiguur. Omgekeerd noemde hij haar zijn tweede dochter. Maar mogelijk werd de prof als maar meer en meer verliefd op het meisje, die mogelijks hem verkeerde signalen gaf. Nogmaals het had toen al moeten stoppen van de kant van de prof, maar een verliefde man, ook al is er een immens leeftijdsverschil en ondanks de gezagsrelatie, interpreteerde haar gebaren wellicht haar totaal verkeerd, ook al had hij beter moeten weten.
Volgens het meisje kwam hij over als een vaderfiguur die actief luisterde, maar mogelijk gaf ze totaal ongepaste signalen aan de man, die wellicht verliefdheidsgevoelens begon te krijgen. Niet normaal natuurlijk tussen een meisje van 19 jaar en een man van 60 jaar.
Maar het meisje greep niet in, integendeel ze kneep zich in haar vel, getuigt ze, dat de decaan zoveel om haar gaf. Ze had toen van andere studenten al gehoord dat hij zijn handen niet kon thuis houden. Maar ze stopte hem niet. Ze wilde het naar eigen zeggen toen niet geloven.
Toen de de coronacrisis in februari 2020 startte, veranderde dat. ‘De decaan stond in die periode onder grote stress’, vertelt Joke. ‘Hij was recent gescheiden en hij begon zijn privéproblemen met mij te delen. Hij zei dingen als: ‘Ik heb jou altijd gesteund. Nu kun jij iets terugdoen’.’
Toen hij haar vroeg om video’s van zichzelf te sturen, zocht ze daar aanvankelijk niets achter. Ze stuurde filmpjes terwijl ze aan het sporten was. Dat leek haar niet zo anders dan die keer dat hij naar haar wedstrijd was komen kijken. Maar hij had geen interesse in haar sportieve prestaties. Hij gaf haar wel opmerkingen over haar benen en zei hoe sexy hij haar vond. Ondanks de alarmbellen die toen bij haar afgingen bleef ze verder filmpjes sturen.
“In het tweede jaar vroeg de prof of ze als stagiaire vrijwillig enkele consultaties mee wilde volgen in het ziekenhuis. Ze ging er spontaan op in. Na afloop van zo’n consultatie gaf hij aan haar de werking van somatostatine te willen uitleggen, een hormoon dat in de buikstreek wordt geproduceerd. Het meisje vertelt dat hij toen dichterbij kwam en zijn knie tegen haar been zetten. Ze vertelt dat ze toen even verstijfde en snel wilde opstaan maar gaf hem toch nog een knuffel. Ze droeg toen een blauw verplegerspak met dunne stof. De decaan was zichtbaar opgewonden volgens het meisje, want toen hij zich tegen haar aandrukte voor de knuffel die zij hem spontaan gaf, leunde hij achterover, waardoor ze zijn geslachtsdeel voelde. Volgens haar keek hij toen naar haar mond en wilde haar kussen. Ze duwde hem weg en ging naar buiten. ‘Nadat ik hem had weggeduwd, werd hij heel afstandelijk. Ik kon niets meer goed doen en hij vloog voor het minste uit’, vertelt Joke. ‘Door mijn verleden ben ik daar heel gevoelig voor. Ik deed mijn uiterste best om weer in een goed blaadje te komen.’
De volgende dag deed hij alsof er niets gebeurd was. Zij zei er ook niets van omdat ze een certificaat zou krijgen voor de stage. Maar de decaan gaf het certificaat niet. “Toen ik hem daar op de man af achter vroeg, zei hij op een arrogante manier: ‘Jij weet heel goed waarom je dat certificaat niet zal krijgen’. Dit zijn uiteraard haar woorden zoals ze getuigde tegen HLN. Of het echt zo gezegd werd is uiteraard niet duidelijk. De decaan krijgt hier geen wederwoord. Ze vervolgde “Ik wist niet wat ik hoorde, voelde mij machteloos. Daar is de relatie beginnen vertroebelen.” Maar vreemd genoeg stuurt ze achteraf wel nog sexy filmpjes naar hem….. De decaan nodigde Joke immers opnieuw uit op zijn kantoor. ‘Hij verontschuldigde zich omdat hij zoveel stress had en vroeg haar om ‘leukere’ video’s door te sturen. Ze wilde dat niet, maar hij bleef aandringen en beloofde haar dat hij de beelden meteen zou verwijderen.’
Volgens haar kreeg de zestiger steeds zo meer grip op haar. Hij vertelde haar over haar depressie en ze luisterde er naar. Volgens haar deed hij zielig tegenover haar en vroeg haar dan weer om een gunst. Hij wilde dat ze een ander soort filmpjes zou sturen. Hij vroeg het volgens haar verschillende keren, soms heel zachtjes. ‘Je zou mij daar echt mee helpen. Dat blijft gewoon tussen ons’, klonk het dan. Toen ze dat niet wou, begon hij opnieuw afstandelijk te doen, boos te worden volgens haar. Ze had volgens eigen zeggen de indruk dat haar hele opleiding op de helling stond.
Natuurlijk is het gedrag van de decaan hier totaal ongeoorloofd en grensoverschrijdend, maar nogmaals stel ik me de vraag waarom het meisje al niet veel eerder had aangegeven dat het moest stoppen en al veel eerder de man had aangeklaagd. Integendeel, ze bezweek voor zijn druk en stuurde hem een video waar ze voor hem poseert in lingerie. Vervolgens vroeg hij haar om een video te sturen met een zwarte beha van een specifiek merk. Ze moest dat kopen van hem want het maakte hem heel opgewonden.
‘Een paar weken later stuurde ik een pittiger filmpje, maar hij vond het niet voldoende’, vertelt Joke. ‘Hij wilde mijn borsten zien en gaf tips over welk ondergoed ik moest dragen. Hij was extreem manipulatief. Hij zei: ‘Ik heb zoveel voor jou gedaan, het wordt tijd dat je iets terugdoet’.’
‘Zijn knuffels voelden niet meer onschuldig’, vervolgt Joke. ‘Als ik op zijn kantoor binnenkwam, nam hij me heel stevig vast en dan zei hij dat hij mijn borsten kon voelen. Ik vond dat niet fijn en dat heb ik ook gezegd. Maar hij ging verder. Hij heeft me tijdens zo’n knuffel eens in mijn hals gekust. Toen heb ik luid geroepen dat hij moest stoppen.’
Daarna crashte de dame volledig en belandde in het ziekenhuis met een mentale inzinking. Ook daar bleef de decaan haar vragen om sexy filmpjes door te sturen. Vreemd genoeg deed ze dit. Ze stuurde volgens HLN in totaal zo een 80 sexy filmpjes naar de decaan via Linkedln, het platform waarop ze communiceerden.
Joke vond het heel moeilijk om ‘nee’ te zeggen tegen de decaan. Tijdens de coronaperiode stuurde ze hem tachtig tot negentig video’s. ‘Ik ben daar zo beschaamd over’, vertelt ze. ‘Maar als ik het niet deed, werd hij kwaad en nam hij afstand. Ik wilde hem niet tegen de borst stoten, net omdat hij zo machtig is. Hij kan je carrière maken of kraken. Ik was ook bang voor hem, omdat hij uit het niets heel venijnig en boos kon worden.’
Op de video’s gaf de decaan zijn commentaar. ‘Hoe geil hij werd, waarover hij nog fantaseerde.’
‘Ik voelde me daar heel slecht bij’, vertelt Joke. ‘Dat heb ik een aantal keer tegen hem gezegd. Hij beloofde dat we konden stoppen als covid voorbij was. Maar op een bepaald kon ik niet meer. Ik kreeg paniekaanvallen. Ik sliep amper nog en kreeg nachtmerries. Ik ging er totaal onderdoor van de stress. Toen heb ik hem gezegd dat het moest stoppen.’ In september 2022 stuurde ze hem via LinkedIn een bericht waarin ze hem de huid vol schold, zo getuigt ze. ‘Ik was het zo beu dat het er allemaal uit moest.’
Enkele dagen later kreeg ze een mail van de decaan om haar op het matje te roepen, de vicedecaan en de faculteitsdirecteur stonden in kopie. ‘Ik moest naar zijn kantoor komen om uit te leggen waarom ik zo brutaal was geweest’, vertelt Joke. ‘Ik weigerde. Hij belegde een nieuwe afspraak waar ik opnieuw niet naartoe ging. Intussen begon hij me op de faculteit zwart te maken en rond te strooien dat ik mentale problemen heb.’
In haar eerste masterjaar vond Joke uiteindelijk de moed om de decaan te wijzen op het grensoverschrijdend gedrag. Maar volgens haar ontkende hij volledig en maakte hij van haar een probleemkind. Het was ook niet helemaal ok wat ze had gedaan. Ze had hem namelijk via chat uitgescholden voor wat hij haar had aangedaan. , en plots kreeg ik een formele mail waarin stond dat ik een agressieprobleem had. Hij draaide de rollen volledig om. Ik moest mij om de vier maanden melden bij Mensura (dienst voor bescherming & preventie op de werkvloer, red.) om over mijn mentale gezondheid te babbelen. Als ik dat niet zou doen, zou ik niet afstuderen. Tegen andere medewerkers zei H. intussen dat ik een leugenaar was.
Joke nam naar eigen zeggen ook twee vrouwelijke professoren in vertrouwen. Een van hen is kinderpsychologe die betrokken is bij een werkgroep rond grensoverschrijdend gedrag op de faculteit. Ze dacht dat ze hen kon vertrouwen. Maar volgens haar ze deden niets, behalve de kant kiezen van de decaan. Ze kreeg te horen dat chirurgie nu eenmaal een mannenwereld is en dat ze moest leren om harder te zijn. Als ze wilde specialiseren, zou ze zich beter niet bezighouden met klachten over seksueel grensoverschrijdend gedrag.
Een arbeidsgeneesheer van Mensura, de externe dienst voor preventie en bescherming op het werk, contacteerde Joke. De dienst oordeelde op basis van de feiten dat eerder ongeschikt was voor de job van arts. Er werd door de beleidsploeg ook een contract opgesteld dat ze moest ondertekenen. Daarin werd vermeld dat ze beleefd moest zijn tegen het personeel, dat ze zich fatsoenlijk moest gedragen. Als ze dat niet zou doen, zou ze niet afstuderen.
Joke werd zo boos over de situatie dat ze in mei opnieuw een mail richtte aan de decaan, de twee vrouwelijke professoren en de arbeidsgeneesheer van Mensura, die ze aanspreekt met ‘Beste Cliniclowns’. In de mail schrijft ze hoe teleurgesteld en boos ze is dat zij ‘onder een hoedje spelen’.
In juni 2023 werd ze uitgenodigd bij de rector. Ze was van mening dat het een gewoon gesprek zou zijn, maar er was een jurist en een secretaresse aanwezig omdat het blijkbaar de bedoeling was om haar te schorsen. Toen vertelde ze wat er allemaal gebeurd was. De rector was de eerste persoon die naar haar geluisterd heeft en volgens haar de juiste stappen heeft gezet. Er werd een tuchtonderzoek geopend. In september werd de decaan voor zes maanden geschorst. Toen dat nieuws uitlekte, opende het Antwerpse parket een opsporingsonderzoek.
Peter De Meyer, woordvoerder van de Universiteit Antwerpen, zegt in een reactie op vraag van HLN dat de schorsing van de decaan voor onbepaalde tijd verlengd is, ‘in ieder geval tot duidelijk is welke gevolgen het gerecht geeft aan het onderzoek.’ Op het lopende tuchtonderzoek wil hij geen commentaar geven.
Intussen is duidelijk dat zeker twee vrouwen een klacht hebben neergelegd. Volgens advocaat Walter Damen, die Joke bijstaat, zullen de opsporingsonderzoeken bijna zeker uitmonden in een gerechtelijk onderzoek. Verscheidene andere slachtoffers hebben de voorbije maanden ook contact met hem opgezocht.
De voorlopige kwalificatie van dit onderzoek is aantasting van de seksuele integriteit van een meerderjarig persoon door een persoon die zich in een gezaghebbende of vertrouwenspositie bevindt.’ De decaan wordt bijgestaan door advocate Christine Mussche.
Hierboven gaven we al duidelijk aan dat de hele affaire totaal ongepast is vanuit het standpunt van de decaan. Maar anderzijds is de rol van het meisje ook niet helemaal duidelijk. Uiteraard vanuit de hele WOKE filosofie die momenteel de media voedt, is het de prof die helemaal schuldig is en treft het meisje geen enkele verantwoordelijkheid. Ze stond onder druk, zag de hele situatie anders en zag enkel een vaderfiguur in hem. Maar waarom stopte ze niet eerder, waarom stuurde ze de sexy video’s tot en met beelde van haar borsten. Ze is meerderjarig en studente geneeskunde, wat toch getuigt van voldoende intelligentie en maturiteit. Waarom gaf ze niet veel eerder signalen dat het ongepast was, waarom gaf ze hem zelf knuffels en zocht iedere keer terug contact. Waarom kloeg ze de man aan pas nadat ze bericht kreeg van Mensura dat haar houding ongepast was en dat ze geschorst zou worden als studente. Heel veel vragen waarop het gerecht een antwoord zal moeten zoeken. Ik ga enkel verder op de informatie die ik in de krantenartikels terugvind en kan de hele ware toedracht niet. Wellicht komen er nog meerdere signalen naar boven. Zo schrijft het HLN wel dat er in het verleden al geruchten waren over de decaan die zich ongepast zou gedragen tegen vrouwelijke studenten. Vlak voor zijn aanstelling als decaan in 2018 was er een onderzoeker die bij het decanaat melding had gemaakt van seksueel grensoverschrijdend gedrag tegen twee studentes. De melding werd overgemaakt aan de faculteitsdirecteur. De man zou hebben gezegd dat hij wist dat er verhalen circuleerden over de decaan, maar dat hij niets kon doen zonder een officiële klacht. Verder zou er niets zijn gebeurd.
Begin 2022 kwam er volgens onze bronnen een officiële melding van enkele medewerkers van het decanaat geneeskunde. De melding ging over pestgedrag en toxisch leiderschap, maar ook over seksueel grensoverschrijdend gedrag.
Een medewerkster voelde zich onveilig bij hem. Ze durfde niet naar het toilet gaan als hij in de buurt was. Een andere medewerkster vertelt hoe de decaan haar in het ziekenhuis op de billen petste na een ongemakkelijke confrontatie. Hun overste zou die zaken hebben afgedaan als ‘het zuiderse temperament van de decaan’.
Behalve een rondetafelgesprek onder de medewerkers werd er volgens onze informatie weinig gedaan met de resultaten van de enquête.
Kortom de man had een reputatie, en wordt terecht geschorst wegens ongeoorloofd gedrag. Je begint als leraar geen relatie met een studente, ook al is ze meerderjarig. Maar waarom ging het meisje zo ver in het pleasen van de professor, waarom gaf ze hem verkeerde signalen door de sexy filmpjes met ontblote borsten te sturen? De uitkomst wordt vervolgd maar het ziet er niet goed uit voor de professor. Hij is uiteraard fout omdat hij het zelf zo ver heeft laten komen, maar in welke mate zijn de beschuldigingen momenteel echt en niet aangedikt door de studente die wraak inroept voor het mislukken van haar geneeskunde carrière?
Het gaat hier om een persoonlijk standpunt op basis van het lezen van de betrokken krantenartikels. Dit doet geen afbreuk aan de mentale gevolgen die het meisje als slachtoffer ondervonden heeft door het hele gebeuren.
Bronnen