“Ei incumbit probatio qui dicit, non qui negat. ” “De bewijslast ligt bij degene die de beschuldiging uit, niet bij degene die de beschuldiging ontkent.”
Het vermoeden van onschuld wordt vaak aangeduid met deze Latijnse uitdrukking. Iemand is onschuldig tot schuld bewezen wordt.  In veel landen is het vermoeden van onschuld een wettelijk recht van de beschuldigde in een strafproces. Het wordt ook beschouwd als een internationaal mensenrecht onder de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens van de VN, artikel 11.en Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten, artikel 14. Dit legt de bewijslast op de aanklager.

Ze moeten genoeg overtuigend bewijs verzamelen en presenteren om rechterlijke macht (een jury of rechter) ervan te overtuigen dat de beschuldigde zonder redelijke twijfel schuldig is. Als er nog meer twijfel bestaat, moet de verdachte worden vrijgesproken.  Helaas is dat bij beschuldigingen van seksueel grensoverschrijdend gedrag in de MeToo-tijden omgekeerd geworden. Deze demonisering van mannen, die de mythe in stand houdt dat ‘alle mannen verkrachters zijn’, vindt steeds sneller plaats. “False accusations of rape are not about sex.. like the crime of rape itself, false accusations of rape are about power.” (Davis, J. 2015)

Photo by Joel & Jasmin Førestbird Instant images

Strafpleiter Jef Vermassen bond reeds in 2002 de kat de bel aan. ,,Wanneer in een echtscheidingsprocedure een partner beschuldigd wordt van kindermisbruik, blijkt dat in de helft van de gevallen verzonnen. Daar moet dringend een einde aan komen.” Officiële cijfers zijn er niet, maar niemand spreekt Vermassen tegen. (Vermassen, Misbruik wordt niet meer steenvast geloofd, 2002).

Vermassen voegde er in Humo aan toe : Ik zal nooit op mijn eentje jonge vrouwen ontvangen in mijn kantoor.  Ik ben bang dat ze met slechte bedoelingen een jonge vrouw op me gaan afsturen, die dan gaat buitenlopen en roepen dat ik haar heb aangevallen. Daarom wil ik altijd dat er medewerker aanwezig is. … Ik ben nooit vals beschuldigd maar ik heb wel al meegemaakt dat ik de gevangenis binnenkwam en een vrouw in de bezoekersruimte op de tafel ging zitten met haar benen open.  (Humo, 08/08/2023)

Professor kinder- en jeugdpsychiatrie Peter Adriaenssens (KU Leuven): ,,We beschikken in België nog altijd niet over cijfergegevens rond dit onderwerp. Een bijzonder spijtige zaak. Daarom dat we het Europese eerder theoretische cijfer hanteren dat van het totale aantal aangiftes van kindermisbruik achteraf 7 tot 8 procent van de gevallen verzonnen blijkt.”  Het aantal valse aangiften rond kindermisbruik was vroeger een heel pak minder. ,,Het heeft veel te maken, zoals advocaat Jef Vermassen zegt, met de toename van het aantal echtscheidingen in onze maatschappij, iets wat ook tot meer vechtscheidingen leidt”, aldus nog de Leuvense professor Adriaenssens. Niet zelden wordt daarbij een meedogenloze strijd om het hoederecht over de kinderen geleverd. En daarbij zijn alle wapens goed, ook het valselijk beschuldigen van de tegenpartij van het misbruiken van de kinderen. (Het Nieuwsblad 21/05/2005)

Chris Veraart, auteur van het boek ‘Valse zeden.’ Mijn boek is een boek uit de praktijk en eindigt met vijftien aanbevelingen voor een rechtvaardiger gang van zaken. De laatste aanbeveling luidt: “Het is essentieel dat het verschijnsel van de valse aangiften in zedenzaken wetenschappelijk wordt onderzocht.”Ik kon niet langer zwijgen na 28 jaar advocatuur in strafzaken, waarvan de laatste vijftien jaar in toenemende mate het accent op zedenzaken kwam te liggen. Van de vele gevallen die ik heb behandeld, heb ik er een aantal beschreven. Ik heb in gewoon Nederlands op papier gezet wat mijn cliënten en ik hebben ervaren. Ik heb niets gelogen, niets verzonnen. Ik ervaar dagelijks dat tallozen zich herkennen in mijn boek.’  Het aantal valse aangiften in zedenzaken neemt hand over hand toe. Spijt of rancune zijn vaak de drijfveer om iemand te beschuldigen van verkrachting of aanranding.Vanuit zijn praktijk als advocaat analyseert Chris Veraart talloze zedenzaken waarbij sprake is van valse aangifte en legt daarbij een aantal herkenbare patronen bloot. Het belangrijkste wederkerende motief in nagenoeg alle zaken is het ontbreken van de context waarbinnen de seks heeft plaatsgevonden. Er is alleen opgetekend wat er in de schuur gebeurde, maar daar was niemand bij. Nergens wordt onderzocht wat er vóór de schuur en ná de schuur gebeurde terwijl dat nu juist vaak wel verifieerbaar is. Een ander veel voorkomend verschijnsel is dat er sprake is van een overaangifte met aantoonbare overdrijvingen of een overbekentenis waarbij de verdachte meer bekent dan hij daadwerkelijk gedaan heeft. Bovendien lopen in de afgelegde verklaringen het tijdstip, de volgorde en zelfs de plaats van handeling vaak uiteen.Een klassieker op het gebied van valse aangiften en waarheidsvinding. Een eyeopener voor eenieder die met zedenzaken te maken heeft of zich erin wil verdiepen.   Info

Sven Mary: “Meer nuance in het debat, hoor ik je zeggen, daar kan ik het alleen maar mee eens zijn. #MeToo is haast een hysterie geworden, en veel zaken worden onder dezelfde noemer geklasseerd. Een tik op de billen of een grove grap – hoe onwelkom en ongeoorloofd ook – zijn niet hetzelfde als een verkrachting. Maar vandaag is iedereen plots slachtoffer. In Frankrijk heeft men onder #BalanceTonPorc (Franse variant op #MeToo, vrije vertaling: ‘geef dat varken aan/zeg wie het zwijn is’, red.) ook nog vele ‘daders’ aangewezen.  Er is geen veroordeling geweest, dan mag men het niet hebben over daders en slachtoffers.  Wij nemen op het advocatenkantoor geen vrouwen meer aan. Dat is jammer want er studeren veel bekwame en intelligente dames af. Maar ik heb eens een probleem gehad met een stagiaire die beweerde dat ze haar slechte evaluatie te danken had aan het feit dat ze niet op mijn avances ingegaan was, en ik wil mezelf niet meer aan dat soort risico blootstellen. Uiteraard heeft ze bot gevangen, omdat haar klacht nergens op gebaseerd was. Maar je bent kwetsbaar als man vandaag en zo’n etiket kan je achtervolgen.” (Sven Mary in Het Laatste Nieuws, 07/03/2020)

,,Sinds de zaak-Dutroux durft het openbaar ministerie onder druk van de publieke opinie nog nauwelijks zedenzaken te seponeren”, aldus Vermassen. ,,Ook al ontbreekt er hard bewijs. Dat maakt het valse klagers heel makkelijk. Je moet als verdachte bijna zelf je onschuld bewijzen: het is het recht op zijn kop. Zelfs een klacht wegens laster is onmogelijk zolang je niet bent vrijgesproken”, zei Vermassen in een vroeger interview.  (Het Nieuwsblad 22/05/2005)

Kinder- en jeugdpsycholoog Ruud Bullens schat dat van de paar duizend zedenzaken die jaarlijks bij de politie terechtkomen 6 tot 8 procent verzonnen is. Een groot deel daarvan betreft beschuldigingen rond echtscheidingen. “Het aantal valse aangiftes blijft vermoedelijk constant.” zegt Bauke Stelma, voormalige zedenrechercheur en nu docent aan het instituut voor Criminaliteitsbeheersing en Recherchekunde (ICR), “Er is nu alleen meer oog voor.” (Visser, 2002)

Valse aanklachten tegen therapeuten zijn bijvoorbeeld een veelbesproken fenomeen. Er bestaan honderden dossiers van therapeuten die onterecht worden aangeklaagd. (Contactgroep onterechte beschuldigingen, 2005) Deze aanklachten komen er van cliënten met wie de therapeut dacht een goed contact te hebben. Deze klachten komen voort uit ‘overdracht’.

Bron Lastige verhalen van Wijk & Nieuwenhuis

Bij overdracht plaatst de cliënt gevoelens die gericht zijn op een belangrijke figuur uit zijn kindertijd, over op de hulpverlener in het hier en nu. Het betreft een herhalingspatroon uit het verleden en is steeds inadequaat. Bij positieve overdracht gaat het om positieve emoties, bij negatieve overdracht gaat het dus over negatieve emoties. (Heemelaar, 2013)

Een voorbeeld hiervan kan zijn wanneer een jongere een psychose doormaakt en dit geuit wordt tegen de hulpverlener. Deze psychosen handelen frequent over seksueel misbruik. Jongvolwassenen die op vroege leeftijd trauma’s hebben opgelopen, lopen een risico om een negatieve reactie op de therapie te ontwikkelen. Dit kan dan ook tegen de hulpverlener gericht zijn. De meeste hulpverleners zijn zich te weinig bewust van de mogelijkheid van dergelijke aanklachten. (Heemelaar, 2013)

Het afgelopen decennium is er sprake van een toegenomen bezorgdheid over de valse beschuldigingen inzake zedenfeiten. De valse aanklachten komen eigenlijk voort uit de dubbele moraal in onze maatschappij: enerzijds is er de slachtoffermoraal, die het op neemt voor de slachtoffers van zedenfeiten. Anderzijds is er de jongerenmoraal die leert dat op seksueel vlak alles moet kunnen, experimenteren staat voorop. Het feit dat zedenfeiten in onze tijd zo hoog scoren speelt hierbij een rol. Tegenwoordig is de manier om iemand te treffen hem beschuldigen van een zedenfeit. (VERAART, C., Valse zeden: valse aangiften in zedenzaken, Amsterdam, Uitgeverij Balans, 1997, 149.)

In 2006 heeft Rumney een internationaal literatuuronderzoek verricht naar de omvang van valse aangiften van verkrachting. De percentages valse aangiften schommelen van 1,5 tot 90 procent van het totaal aantal aangiften. Op basis van inschattingen van zedenrechercheurs in Nederland kan het percentage valse aangiften oplopen tot 25 procent van het totaal aantal aangiften van zedenmisdrijven. Als gekeken wordt naar strikt omschreven criteria voor een valse aangifte, namelijk de aangeefsters hebben later zelf toegegeven een valse aangifte van verkrachting te hebben gedaan, dan geeft het onderzoek van Kanin een duidelijk beeld. Kanin komt tot de conclusie dat 41 procent (45 van de 109) van de door hem bestudeerde zedenzaken gebaseerd is op valse aangiften.(Boek :  van Wijk

Bron https://falserapetimeline.org/a-false-rape-timeline-types.html#givememoney

Anton & Nieuwenhuis, Annemiek.  Lastige verhalen. Een exploratief onderzoek naar valse aangiften van zedenfeiten door meisjes van 12-18 jaar. Beke Reeks Bureau Beke 2011 ISBN 978-90-75116-66-3   pag 21)

Motieven  voor het doen van valse aangiften waarbij geen seksueel contact is geweest, zijn wraak, alibi, aandacht en specifiek belang. Het wraaknemen is volgens Kanin (1994) een belangrijk motief om aangifte te doen van seksueel misbruik.  Uit het onderzoek blijkt dat bij 27% van de valse aangiften wraak de reden is om de verdachte onjuist te beschuldigen.  Dit kan het geval zijn in situaties waarbij de aangeefster wraak wil nemen op haar ex-man, een (te) strenge (stief)vader, leidinggevende of een man door wie ze is afgewezen. Daarnaast is het krijgen van aandacht en sympathie van mensen uit de omgeving een belangrijk motief.  De aangeefster verkrijgt door het doen van aangifte de status van slachtoffer en aandacht.  Naar schatting is het krijgen van aandacht voor achttien procent van de aangeefsters het motief om een valse aangifte te doen. (Kanin 1994) (Boek :  van Wijk Anton & Nieuwenhuis, Annemiek.  Lastige verhalen. Een exploratief onderzoek naar valse aangiften van zedenfeiten door meisjes van 12-18 jaar. Beke Reeks Bureau Beke 2011 ISBN 978-90-75116-66-3   pag 25)

Nuancering op zijn plaats : alle zaken van “echt” seksueel misbruik moeten ZEER streng bestraft worden. Argument van valse beschuldiging mag niet misbruikt worden om zijn/haar straf te ontlopen bij bewezen feiten.

Photo by Alex Vasey

Men moet het thema van valse beschuldigingen inzake seksueel misbruik  voorzichtig aanpakken om te voorkomen dat schadelijke stereotypen of slachtofferbeschuldiging in stand worden gehouden.

We moeten ten eerste erkennen dat valse beschuldigingen eerder zeldzaam zijn. Maar we moeten ook de gevolgen van valse beschuldigingen durven bespreken, zowel voor de beschuldigde als voor echte slachtoffers. Het benadrukken van de noodzaak van een eerlijk juridisch proces en ondersteuning voor alle betrokken partijen is cruciaal.

We moeten ook benadrukken dat valse beschuldigingen inzake seksueel misbruik in zedenzaken zowel door mannen als vrouwen gemaakt kunnen worden. Deze website wil zeker niet stellen dat het alleen vrouwen zijn die liegen omtrent dit soort zaken en het blijft belangrijk dat we de echte slachtoffers geloven, maar dat geldt ook voor een eerlijk proces voor de beschuldigden. Het is een balans tussen het ondersteunen van overlevenden en het waarborgen van rechtvaardigheid.

Uit onderzoek (o.a. door het Nederlands Wetenschappelijk Onderzoek- en Documentatiecentrum en internationale studies) blijkt dat valse aangiften van seksueel misbruik zeldzaam zijn (circa 2-10% van de gevallen), vergelijkbaar met valse meldingen van andere misdaden. De meeste meldingen zijn oprecht, en veel slachtoffers melden het misbruik juist niet uit angst of schaamte.

Het is cruciaal om alle beschuldigingen serieus te behandelen en eerlijk onderzoek te doen om gerechtigheid te garanderen voor zowel slachtoffers als de beschuldigde. Valse beschuldigingen kunnen de geloofwaardigheid van echte slachtoffers ondermijnen, waardoor het moeilijker wordt om echte gevallen te geloven.

Het is cruciaal om te benadrukken dat de overgrote meerderheid van slachtoffers serieus genomen moet worden. Seksueel geweld is een wijdverbreid probleem, en het minimaliseren van echte ervaringen kan schadelijk zijn.

Vrouwen die verkracht zijn, vinden strafprocedures vaak pijnlijk. Soms worden deze strafprocedures aangeduid als secundaire victimisatie.  Waarom zou iemand willens en wetens een valse beschuldiging indienen.

Toch gebeurt het. Kanin (1994) beschreef drie motieven voor het indienen van een valse
beschuldiging: alibi, wraak en aandacht/sympathie zoeken. Kanin baseerde zijn lijst op een onderzoek dat hij uitvoerde in een politiebureau van een kleine metropool met ongeveer 70.000 inwoners in de VS, van 1978 tot 1987. Kanin verzamelde alle valse beschuldigingen (N=45) die in die periode bij de politie werden ingediend. Een beschuldiging werd als vals beschouwd als de aanklager haar beschuldiging introk en toegaf dat ze een valse beschuldiging had ingediend. De aanklager moest verklaren dat ze niet was verkracht om te voldoen aan zijn criterium dat een beschuldiging vals was.  (Kanin, E. J. (1994). False rape allegations. Archives of Sexual Behavior, 23, 81–92. doi:10.1007/BF01541619)

Hoewel zeldzaam, kunnen valse beschuldigingen voortkomen uit:

• Psychologische factoren: Bijvoorbeeld mentale gezondheidsproblemen, trauma, of een verstoorde perceptie van de werkelijkheid. Valse beschuldigingen maken kan samengaan met een psychiatrische persoonlijkheidsproblematiek. Bepaalde persoonlijkheidsstoornissen (bijv. borderline persoonlijkheidsstoornis, histrionische persoonlijkheidsstoornis) kunnen bijdragen tot overdreven of gefabriceerde claims. Waanideeën of valse herinneringen als gevolg van een psychische aandoening kunnen ertoe leiden dat iemand gelooft dat ze zijn misbruikt toen dat niet het geval was.
• Externe druk: Angst voor reputatieschade (bijv. bij een ongewenste zwangerschap of ontrouw), druk van familie of partners, of een poging om aandacht te krijgen. Externe druk van ouders, partners of zelfs wetshandhavingsinstanties kan ertoe leiden dat iemand een valse claim indient of in stand houdt.
• Wraak of conflicten: Bijvoorbeeld na een relatiebreuk, echtscheiding, of conflicten over voogdij of om financiële compensatie te krijgen.
• Spijt : In sommige gevallen kunnen mensen aantijgingen uiten vanwege gevoelens van spijt na een consensuele ontmoeting, vooral als ze bang zijn voor oordeel van familie, vriend(en), partner of de samenleving
• Miscommunicatie: Soms ontstaan misverstanden over toestemming of intenties, vooral in complexe sociale situaties. Dit is echter geen opzettelijke valse beschuldiging, maar eerder een verschil in interpretatie. Een persoon kan echt geloven dat ze gewond zijn geraakt, zelfs als er geen kwaadwillige bedoelingen of criminele daad waren.
• Op zoek naar aandacht of sympathie : Sommige mensen kunnen valse beschuldigingen uiten voor aandacht, sympathie of sociale validatie. Dit kan worden beïnvloed door een behoefte aan verbondenheid of erkenning.

Impact van valse beschuldigingen

• Valse beschuldigingen kunnen verwoestend zijn voor de ten onrechte beschuldigde, zowel emotioneel als juridisch en maatschappelijk.
• Tegelijkertijd kunnen ze ook het vertrouwen in echte slachtoffers ondermijnen, wat een maatschappelijk schadelijk effect heeft. Daarom is een zorgvuldige, feitelijke aanpak door autoriteiten essentieel.

Om alle misverstanden uit de wereld te helpen. Met deze website willen we absoluut niet beweren dat alle aanklachten van seksueel grensoverschrijdend gedrag vals zijn. Integendeel, heel veel  casussen van aanranding, verkrachtingen, incest, pedofillie, kindermisbruik zijn zeer schrijnend en gaan over de ergste vormen van onrecht die vrouwen, kinderen en ook mannelijke slachtoffers aangedaan kunnen worden.

Het zou absoluut niet mogen dat iedere keer dat iemand verdacht wordt van een misdrijf in de seksuele sfeer het argument ingeroepen kan worden dat het om een valse aangifte zou gaan.  Meer nog, juist doordat er een heel kleine groep vrouwen én mannen zijn die valse verklaringen inzake zedenfeiten indienen dat de echte slachtoffers in de kou blijven staan en daarom niet meer geloofd worden. Toch zou waarheidsvinding centraal moeten staan bij elke aangifte waarbij er twijfels zijn omtrent de betrouwbaarheid van de aangifte. In andere onderdelen van deze website geven we argumenten om die betrouwbaarheid proberen te onderzoeken.

De inzet van de twijfel. Volgens een aantal feministische columnisten is de kans op valse beschuldigingen uiterst klein.

Onschuldige mannen worden zelden beschuldigd van verkrachting schrijft Sandra Newman (2017) Ze start met het  idee dat valse beschuldigingen van verkrachting levens ruïneren en daarom een universeel risico voor mannen zijn. Over het algemeen verwerpen feministen dit idee door te stellen dat valse beschuldigingen zeldzaam zijn – slechts tussen 2% en 10% van alle rapporten worden geschat op vals. Wat echter net zo belangrijk is om te weten, is dat beschuldigingen van valse verkrachting bijna nooit ernstige gevolgen hebben beweert de dame. Er is een duidelijk profiel van mensen die liegen over verkrachting beweert ze: de meesten zijn jonge pubermeisjes die bang zijn in de problemen te komen en mensen met een geschiedenis van criminaliteit, fraude en het fabriceren van leugens. Iedere valse beschuldiging is er een teveel. Maar de kans dat iemand daadwerkelijk onterecht veroordeeld wordt voor verkrachting is volgens haar zeer miniem.

Bron Davis, 2015

Merdith Greer (2017)  schrijft hetvolgende : Onschuldig totdat de schuld bewezen is. Dat is een zinnetje dat maar in mijn hoofd blijft spoken. Want ja, dat geldt voor de vermeende dader. Terecht. Maar betekent dit dat mensen slachtoffers van seksueel geweld uit mogen maken voor leugenaars, totdat ze hun verkrachting hebben bewezen? Zijn zij niet ook onschuldig, totdat het tegendeel bewezen is? Ja er zijn volgens haar natuurlijk verschrikkelijke gevolgen van valse beschuldiging. Reputatieschade bijvoorbeeld.

Maar feitelijk komt ook dit ontzettend weinig voor beweert ze. Ze verwijst naar  onderzoek van het Britse ministerie van Binnenlandse Zaken. Daar werden 216 meldingen van verkrachting onderzocht die later als valse beschuldigingen werden geclassificeerd. Wat blijkt? Slechts 126 van hen zette door en deed een formele aangifte. Slechts 39 van hen noemde daadwerkelijk een naam of wees een dader aan. In slechts zes van deze zaken werd er iemand aangehouden.

Slechts twee vermeende daders werd iets ten laste gelegd, voordat de beschuldiger zijn of haar klachten introk. De kans dat een man vals beschuldigd wordt is dus al klein. De kans dat hij daadwerkelijk te weten komt dat hij vals beschuldigd is, voordat de klachten al zijn ingetrokken, zijn nog kleiner.  (https://www.bnnvara.nl/joop/artikelen/aangifte-or-it-didnt-happen)  Slechts twee tot negen procent van de aangiftes is vals schrijft Greer, maar vrijwel alle slachtoffers van seksueel geweld worden vroeger of later uitgemaakt voor leugenaar. Vrouwelijke slachtoffers worden uitgescholden voor hoer, mannelijke slachtoffers voor homo. Ze worden gezien als onbetrouwbaar, als lastig. Er wordt over ze geroddeld. Niemand heeft het over hun reputatieschade. De gretigheid waarmee naar valse aangiftes wordt verwezen heeft hoogstwaarschijnlijk meer te maken met hoe vaak ze gebruikt worden als smeuïge plottwist in goedkoop entertainment. Ze zijn een schrikbeeld, en we moeten ervoor waken. Maar doen alsof ze een even groot maatschappelijk probleem zijn als aanranding en verkrachting is een verkeerde voorstelling van zaken aldus Greer

John Davis (2015)  brengt een ander verhaal in zijn boeken “How to Avoid False Accusations of Rape: Self Defense in the Feminist State”  Uit onderzoek blijkt volgens hem dat meer dan 60% van de beschuldigingen van verkrachting die vrouwen tegen mannen uiten, vals zijn. Door middel van citaten uit wetenschappelijke artikelen en echte casestudies laat Davis zien hoe het werkelijke percentage valse beschuldigingen van verkrachting zeer hoog is en hoe onze cultuur geweld tegen onschuldige mannen promoot om alleen maar een obsessie te vervullen die identiek is aan de obsessie die leidde tot lynchpartijen aan het begin van de 20e eeuw in de VS. Vrouwen uiten volgens hem valse beschuldigingen van verkrachting tegen mannen volgens hem meestal om de volgende redenen:
1. Om geld van de man af te persen
2. Om aandacht te trekken
3. Wraak
4. Om seksuele activiteit met iemand anders te verdoezelen

Bron https://falserapetimeline.org/a-false-rape-timeline-types.html

“Zelfs moord wordt vaak niet vervolgd met zoveel strengheid, ijver en een gevoel van urgentie en recht op wraak en straf als seksuele misdrijven. In mijn specifieke geval toonde elke ambtenaar en professional die betrokken raakte bij het kind dat de valse beschuldigingen tegen mij had gedaan, geen echte interesse om haar leugens in twijfel te trekken. Alles wat de aanklaagster tegen hen zei, werd door de politie, de rechercheurs, de raadgevers, de aanklagers en de ambtenaren van de reclassering voor waar aangenomen. Hetzelfde zal waarschijnlijk ook voor u gelden, dus u moet u daarop voorbereiden. Een verzonnen seksuele beschuldiging, eenmaal gedaan, blijft aan de beschuldigde plakken als hete teer. Je moet het naïeve idee uit je hoofd zetten dat alleen omdat je onschuldig bent, alles vanzelf “goed” zal komen. Je zult hoe dan ook voor lange tijd in deze martelkamer zitten: zelfs als je “onschuldig” wordt bevonden, zullen er altijd tegenstanders zijn voor wie dit gewoon niet goed genoeg is. Ze zullen beweren dat je alleen door een of andere formaliteit “van de aanklacht afkwam”, of dat de jury niet “alle feiten” had. Je lokale kranten kunnen zelfs details over je zaak publiceren, zodat het publiek erover kan lezen en kan zeuren. Je privébestaan ​​kan worden bewaakt, blootgelegd en binnenstebuiten gekeerd, terwijl de heksenjacht op je voortduurt, en dit kan zelfs nog lang duren nadat je rechtszaak is afgelopen. U kunt ook hechte vriendschappen of familiebanden verliezen tijdens het proces dat gaat komen. U kunt uw carrière of zakelijke belangen verliezen. Sommige van dit soort schade kan inderdaad onherstelbaar zijn. Of u het nu beseft of niet, u hebt eigenlijk al verloren, alleen al door beschuldigd te worden van zo’n gruwelijke misdaad. ” aldus de anonieme auteur van het boek.

Naarmate meer bekend wordt over valse zedenzaken, merkt men dat het aantal valse aangiften evenredig stijgt en neemt ook de diversiteit en de absurditeit ervan toe.

Onderzoek van Benedek en Schetky, waarin alleen de valse aangiften werden onderzocht inzake voogdij- en bezoekrechtdossiers kregen zeer hogere percentages; daar bleek dat een percentage van 55% valse beschuldigingen waren. Gelijkaardige studies vonden eveneens percentages die schommelden rond de 50%. De ontvankelijke kinderen worden daarbij als het ware gehersenspoeld door de kwaadaardige ouder om de valse aanklacht in te dienen. Na onderzoek kwam Yuille in 1989 tot het besluit dat er in 8% van de dossiers inzake seksueel misbruik van kinderen sprake was van leugenachtige verklaringen door minderjarigen. Algemeen ligt het percentage valse aangiften rond de 7-8% van het totaal aantal aangiften van zedenfeiten. Wanneer we echter naar de cijfers kijken bij steekproeven waarin enkel echtscheidingsdossiers betrokken zijn, liggen de percentages hoger, met name op 50%. De helft van de vaders wordt dus onterecht beschuldigd (Peelman, An, Masterthesis , UGent 2009-2020)

Uw wettelijke rechten beschermen in een rechtszaak wegens valse beschuldigingen.

Photo by Mitchell Hollander

Sommigen beweren dat het waar is dat, statistisch gezien, de kans om valselijk beschuldigd te worden van verkrachting of aanranding klein is. De realiteit is echter dat wanneer er inderdaad een valse beschuldiging van verkrachting of aanranding wordt geuit tegen een onschuldig persoon, het leven van die persoon op zijn kop wordt gezet. Een beschuldiging van seksuele ongepastheid kan de reputatie van een persoon permanent aantasten, zelfs wanneer uiteindelijk wordt vastgesteld dat de aanklager per ongeluk of opzettelijk een valse beschuldiging heeft geuit.

De do’s en don’ts van wat te doen en te zeggen na een valse beschuldiging.

Hoewel studies hebben aangetoond dat de valse aangifte van seksuele misdrijven statistisch laag is (variërend van 2  tot 7 procent), kan het een buitengewoon beangstigende ervaring zijn als u valselijk wordt beschuldigd. Het kan verleidelijk zijn om het gewoon te negeren en te hopen dat het allemaal overgaat, maar dat is niet de juiste manier om een valse seksuele misdaad aan te pakken.

Waarom zou iemand u valselijk beschuldigen van een zedenmisdrijf?

Er zijn veel redenen waarom iemand je zou kunnen beschuldigen van een zedenmisdrijf dat je niet hebt begaan, en ze zijn niet allemaal sinister. Natuurlijk kan de persoon gewoon op wraak uit zijn, zoals een ex die de overhand probeert te krijgen in een voogdijstrijd of echtscheidingsprocedure. Of het is mogelijk dat de seks vrijwillig was en nu heeft de andere persoon spijt. Het kan een geval van identiteitsverwisseling zijn of ze proberen een buitenechtelijke affaire te verbergen.
Ongeacht de reden waarom u bent aangeklaagd, er zijn specifieke stappen die u moet nemen om op de beschuldigingen te reageren , evenals dingen die u nooit zou moeten doen.

Hier zijn de do’s en don’ts van het omgaan met valse beschuldigingen van seksuele misdrijven:

Negeer de beschuldigingen NIET simpelweg omdat ze vals zijn.
Hoewel het verleidelijk kan zijn om de beschuldigingen gewoon te negeren en te hopen dat ze verdwijnen omdat je weet dat je onschuldig bent, is dit nooit de beste manier van handelen. Seksuele beschuldigingen kunnen ernstige en levenslange gevolgen hebben. Het is belangrijk om proactief te handelen zodra u op de hoogte bent van de beschuldigingen om uzelf te beschermen.

Zoek hulp en advies bij een psychotherapeut/seksuoloog/psycholoog als vertrouwenspersoon en schakel in overleg vervolgens een bekwame zedenadvocaat in.

Zodra u hoort dat iemand u heeft beschuldigd van een seksgerelateerd misdrijf, neemt u contact op met een seksuoloog gespecialiseerd in zedenzaken en met een juridische achtergrond als gerechtsdeskundige. Na advies van de mogelijke gevolgen van de beschuldiging en overleg zal al dan niet een strafrechtadvocaat die gespecialiseerd is in beschuldigingen van aanranding geadviseerd worden.
U wilt advies van iemand die de zaak grondig doorneemt en geen snel en gemakkelijk einde aan de hele zaak belooft. Praat eerlijk met uw hulpverlener wat de mogelijke gevolgen kunnen zijn en welke strategie u best bewandelt.  Spreek met niemand over wat er is gebeurd voordat u met uw raadsman en desgevallend hulpverlener overleg heeft gepleegd, inclusief niet met de politie.

Photo by Abhijith P

Probeer in eerste instantie jezelf NIET  verwoed te verdedigen tegen de beschuldigingen.

Het spreekwoord zegt ‘waar rook is, is vuur’, maar dit is niet altijd waar.  Door heftig te reageren en in verweer te gaan, zeker naar de buitenwereld, familie, pers, enz.  maak je jezelf juist verdacht.

Het is een natuurlijke reactie om jouw versie van de gebeurtenissen die mogelijk tot de beschuldiging hebben geleid, te willen uitleggen. Het is echter van cruciaal belang dat u de persoon die u aanklaagt niet belt en probeert de beschuldiging tot op de bodem uit te zoeken of excuses te verzinnen voor wat er is gebeurd.

Vanaf het moment dat u wordt beschuldigd, kan alles wat u zegt tegen u worden gebruikt. Dit omvat gesprekken met vrienden, berichten op sociale media en alle discussies die je hebt met de aanklager. Spreek alleen via uw therapeut en/of advocaat en vermijd elk contact met de persoon die u heeft beschuldigd totdat de zaak is opgelost. Vergeet ook niet dat de persoon die u beschuldigt, mogelijk uw gesprekken opneemt op GSM of ander medium. Achteraf kan elke uitspraak tegen u gebruikt worden.

Schrijf je eigen herinnering aan gebeurtenissen op

Zodra u verneemt dat u bent beschuldigd, schrijft u op wat u zich over het incident herinnert. Let op de kleding die u droeg, de verlichting in het gebied, hoeveel u beiden had gedronken, of er drugs in het spel waren en andere details die u zich kunt herinneren. Als de kleding die u droeg niet is gewassen, geef deze dan voor onderzoek aan uw advocaat tenminste als u zeker bent van u stuk.
Maak een lijst met getuigen die uw versie van de gebeurtenissen kunnen bevestigen, maar geef de lijst alleen aan uw vertrouwenspersoon en/of advocaat en  niet aan de politie.

Laat je emoties niet de overhand krijgen.

Wanneer u valselijk wordt beschuldigd van aanranding , zult u terecht boos zijn, maar het is van cruciaal belang dat u uw emoties onder controle houdt. Je moet op alles letten wat je in het openbaar zegt en doet, want elke uitbarsting kan tegen je worden gebruikt.
Vermijd de persoon die u aanklaagt en hun vrienden, familie of collega’s zoveel mogelijk om een confrontatie te voorkomen. Als het voor u onmogelijk is om er volledig bij weg te blijven, doe dan uw best om ze in nauwe ruimtes te vermijden. Praat niet met hen en houd een aanzienlijke afstand tussen jullie.

Het is niet ongebruikelijk dat mensen die vals beschuldigd zijn van een misdrijf, proberen het heft in eigen handen te nemen in de hoop de situatie snel en met minimale impact op te lossen. Dit komt met name veel voor in gevallen waarin de Aangever een bekende is van de aangeklaagde, bijvoorbeeld een buurman, collega, partner/ex-partner of familielid.
In de meeste gevallen maakt dergelijk gedrag de zaak alleen maar erger voor de ten onrechte beschuldigde persoon, aangezien er een groot risico bestaat dat de betrokken stress en overstuur ertoe kunnen leiden dat ze handelen op een manier die schadelijk is voor hun zaak. Het zou bijvoorbeeld schadelijk zijn voor hun situatie als iemand die valselijk wordt beschuldigd van een dergelijk misdrijf, de klager vervolgens rechtstreeks of via een derde partij benadert en hem grof of fysiek geweld aandoet of probeert hem ervan te overtuigen dat niet te doen. om door te gaan met de beschuldiging.
Hoewel het onmogelijk lijkt, is het erg belangrijk dat iemand die ten onrechte wordt beschuldigd, kalm blijft om te voorkomen dat zijn situatie verergert. Dit houdt in dat waar mogelijk elke interactie met andere bij het onderzoek betrokken personen, waaronder de klager en eventuele getuigen, wordt vermeden. Waar contact met dergelijke personen onvermijdelijk is, wordt aanbevolen dat er een getuige aanwezig is die niet bij de zaak betrokken is.
Bij valse strafrechtelijke beschuldigingen is het van vitaal belang dat bewijsmateriaal dat tijdens het onderzoek zou kunnen worden gebruikt, niet wordt gemanipuleerd. Het verbergen of vernietigen van bewijs waarvan een ten onrechte beschuldigde persoon denkt dat het belastend kan zijn, zal alleen maar argwaan wekken en deze acties zullen waarschijnlijk worden gebruikt om de zaak tegen hen te ondersteunen.

Photo by Sasha Freemind

Breng uw vertrouwenspersoon en/of advocaat op de hoogte van ondersteunend bewijsmateriaal.

Videocamera’s zijn tegenwoordig bijna overal te vinden. Als u weet dat er een videosysteem is in het gebied waar de vermeende aanval plaatsvond, vertel dit dan aan uw therapeut/vertrouwenspersoon. Dit is vaak waardevol omdat het uw versie van de gebeurtenissen kan bevestigen. Als er op de betreffende avond foto’s zijn gemaakt die de beweringen kunnen weerleggen, zorg er dan voor dat u deze aan uw vertrouwenspersoon verstrekt.

Houd er rekening mee dat al het bewijs dat u heeft of waarvan u op de hoogte bent, alleen aan uw vertrouwenspersoon moet worden gegeven en niet aan vrienden, familie of aan de politie moet worden getoond. In overleg met uw vertrouwenspersoon zorgt uw advocaat ervoor dat de informatie bij de politie terechtkomt zodra zij de juistheid ervan hebben vastgesteld.

Er zit een enorme kracht in beschuldigingen via sociale media. #Me Too heeft van praktisch alle mannen opgejaagd wild gemaakt

Voor de rechercheurs, raadgevers en therapeuten is het belangrijk dat ze zich bewust zijn van het feit dat vele beschuldigingen en herinneringen in grote mate beïnvloed zijn door de beeldvorming in de media.  Enerzijds hebben we dus de bewuste valse aangiften door vermeende slachtoffers, waarbij ze trachten een rekening te vereffenen met iemand of waarbij de persoon door anderen wordt aangespoord om een valse aangifte te doen. Anderzijds kunnen we ook te maken hebben met onbewuste valse aangiften, waarbij het geheugen en de herinneringen een centrale rol kunnen spelen. Psychologische problemen van het kind/volwassene kunnen een mogelijke situatie zijn waarin deze voorkomen, maar ook dwang door de ouders/vriend(in)/familie kan op onbewuste wijze een rol spelen wanneer er psychologische problemen aanwezig.

Photo by Adrian Swancar

Momenteel is het minste vermoeden door #Me Too al voldoende om iemand aan de schandpaal te nagelen, zelfs al is er geen bewijs of zelfs geen vermoeden dat er uberhaupt iets strafbaars gebeurd is. Vooral mannen zijn momenteel loslopend wild als het op beschuldigingen van seksueel misbruik aankomt.  Soms zijn de beschuldigingen waar, maar soms ook niet. In het laatste geval is het verschrikkelijk wat je overkomt, als je valselijk beschuldigd wordt. Voor de buitenwereld is het meteen ‘echt gebeurd’ als de beschuldiging valt, terwijl het eerst grondig onderzocht moet worden. Het klinkt heel bizar maar als je als vrouw een man wil kwetsen, beschuldig hem gewoon van een seksuele aanranding. Zelfs zonder enig bewijs wordt het slachtoffer geloofd en niet de vermeende dader.

Op 15 oktober 2017 schreef actrice Alyssa Milano: “Als je seksueel bent lastiggevallen of aangevallen, schrijf dan gewoon ‘ik ook’ als antwoord op deze tweet.” Sindsdien is de hashtag #MeToo geretweet en telkens opnieuw gedeeld op sociale media over de hele wereld. Terwijl de beweging vandaag de dag het leven blijft beïnvloeden, verspreidt ze zich ook over de hele wereld naar andere landen – meest recentelijk naar Japan en Palestina.

Hoewel de #MeToo-beweging een belangrijke en over het algemeen positieve rol heeft gespeeld bij het vergroten van het bewustzijn van aanranding, onderstrepen gevallen van onterechte beschuldigingen (zie de bloglijst met aangiftes) het belang van een eerlijk proces en het vermoeden van onschuld. Hoewel statistisch gezien zeldzaam, zijn valse beschuldigingen van aanranding en haatmisdrijven de afgelopen maanden en jaren sterk gestegen.

#MeToo en valse aanklachten

Bron https://www.infotextmanuscripts.org/cartoon-gallery.html

Helaas brengt #MeToo ook een nieuwe dimensie in potentiële valse claims van seksueel misbruik. De meeste mensen in MeToo zijn slachtoffers die de moed vinden om naar voren te komen omdat iemand anders het eerst deed. Bepaalde mensen zullen dit zien als een kans om aandacht te krijgen omdat anderen die naar voren zijn gekomen, ook aandacht krijgen. Nogmaals, dit is zeldzaam, maar het gebeurt vaak genoeg dat het legitieme gevallen van misbruik kan verspreiden.

Degenen die valse beschuldigingen uiten, hebben meestal onderliggende motieven, zoals in een echtscheidingsprocedure, voogdijstrijd of om een andere reden, bijvoorbeeld om wraak te nemen op iemand of omdat ze psychisch niet helemaal in orde zijn. Soms gaat het helaas ook om seks of intimiteit met toestemming, maar krabbelt men achteraf terug.  Soms gaat men heel ver in pleasen, in het geven van verkeerde (verliefde) signalen of was er intimiteit, en bedenkt men zich. Het komt ook wel voor dat (meestal) een man denkt dat het (meestal) vrouwelijke slachtoffer verliefd was, dat de gevoelens wederzijds waren en het komt vaak voor dat het slachtoffer signalen doorzond (uit respect, vriendschap, hoop om iets te verkijgen, enz.)  die door de ontvanger verkeerd geïnterpreteerd werden als verliefdheid, romantiek, enz.

De beschuldigde had maar beter moeten zien dat de persoon die aanklaagt de seks eigenlijk niet wilde is de redenering.  In deze samenleving is het helaas moeilijk om meestal als man nog geloofd te worden dat het inderdaad onduidelijk was dat de seks niet consensueel, met toestemming was. Een loutere beschuldiging ook al is ze verzonnen, kan iemands reputatie ogenblikkelijk ruïneren en in de ogen van de media en het publiek voldoende zijn om de onschuldige persoon te veroordelen. Een website geeft de goede raad om eerst via een app, via een schriftelijke verklaring, via een opgenomen verklaring instemming te vragen voor seks… en dan nog kan je vogelvrij verklaard worden omdat misschien tijdens de seksuele handelingen de andere partner de toestemming (zogezegd?) zou ingetrokken hebben.

Eerherstel

Photo by Eduard Delputte

Het indienen van een valse aanklacht van een zedenfeit is wel degelijk een strafbaar feit. Men maakt zich namelijk schuldig aan laster en eerroof. (artikel 443 Sw)

Indien een persoon dus vals beschuldigd wordt, kan hij bij de politie klacht indienen wegens laster en eerroof. De elementen die moeten aanwezig zijn opdat het misdrijf van lasterlijke aangifte zou zijn bewezen, moeten  bekend zijn.   Een vals feit moet daadwerkelijke worden aangegeven ten laste van eenwelbepaald persoon. Wil die aangifte strafbaar zijn, dan moet ze kwaadwillig en schriftelijk zijn gebeurd. Bijgevolg is de lasterlijke aangifte pas strafbaar nadat in een eerste fase werd vastgesteld dat de verweten feiten vals zijn.

In de meeste gevallen hebben leugenachtige verklaringen die werden afgelegd bij de politie geen strafrechtelijke implicaties in de praktijk. Tenzij er een getuigenis in rechte op onherroepelijke wijze onder eed afgelegd wordt, waarbij de waarheid vervalst wordt met bedrieglijk opzet of met het oogmerk om anderen te schaden, waardoor nadeel kan ontstaan. In die gevallen is vervolgen wel gebruikelijk. Traditioneel wordt een valse getuigenis die voor de onderzoeksrechter werd afgelegd niet strafbaar geacht. Klacht wegens laster en eerroof tegen minderjarigen worden slechts heel zelden vervolgd.  Soms beslist het parket om de (de valse beschuldiging afleggende )meerderjarige aanklager/aanklaagster te vervolgen, al is dit eerder uitzonderlijk. Dit doet men om de personen die een werkelijk misbruik hebben meegemaakt niet af te remmen, dat ze beschuldigd zouden worden van een valse verklaring, mocht uit het onderzoek blijken dat er toch twijfels waren omtrent de ware toedracht van de gebeurtenissen. Op zich is dat een goede zaak om de werkelijke slachtoffers niet te weerhouden om klacht in te dienen maar anderzijds biedt het ook een vrijgeleide aan eender wie om een beschuldiging inzake zedenfeiten te uiten omdat men weet dat men daar toch niet voor veroordeeld zal worden.  Let op : in Vlaanderen zijn er amper vonnissen omtrent valse getuigenissen inzake zedenfeiten gekend. In Nederland zijn er wel al vonnissen hieromtrent geweest met meestal voorwaardelijke straffen maar wel met het betalen van een schadevergoeding voor het aangedane leed. (Zie blog/media/nieuws)

Onder ‘Informatiebronnen en links’ vindt u zeer veel info en onderzoeksmateriaal over valse beschuldigingen inzake zedenzaken.  Onder ‘Blog/Nieuws/Media’ vindt u zowel recente berichten in de media omtrent valse beschuldigingen in zedenzaken en heel veel voorbeelden uit de media waarin valse beschuldigingen naar boven zijn gekomen of waar het niet duidelijk was omtrent het instemmen met de seksuele handelingen maar met dramatische gevolgen (effectieve gevangenisstraffen) voor de vermeende daders tot gevolg. Verder vindt u op deze website een poging om advies te geven omtrent het herkennen van valse en echte zedenaangiften, een Scenario Analyse Model waaraan men zich kan houden om het onderscheid te maken, iets over het gevaar van herwonnen/hervonden herinneringen en tenslotte de link tussen sommige persoonlijkheidsstoornissen en valse beschuldigingen.

Opletten voor misbruik van het begrip ‘valse aangifte’ bij een ’terechte aangifte van misbruik’

We willen nogmaals beklemtonen dat we het grootste respect hebben voor slachtoffers van seksueel misbruik en staan er 100% achter dat de echte misbruikers de strengste straffen verdienen. Maar door het feit dat er helaas ook valse aanklachten zijn, die leiden tot ten onrechte beschuldigingen met zware gevolgen, blijven de echte slachtoffers ook in de kou staan.

We moeten beamen dat de meeste aangiftes gaan over echte aanrandingen en echt seksueel misbruik en dat moet zeker zwaar bestraft worden.

Reacties?

Helaas hebben we deze website moeten anonimiseren omdat we reacties kregen van mensen die het niet zo goed met ons voorhebben en beweren dat we enkel opkomen voor de daders van seksueel misbruik en dat we geen gevoel en gehoor hebben voor de echte slachtoffers en dat we met deze website alleen maar de verschrikkelijke daders van seksueel geweld argumenten en troeven in handen willen  geven om misbruik te blijven plegen en dan daarmee onschuldig weg te komen.  Helaas waren het anonieme reacties maar het geeft wel aan hoe gevoelig het onderwerp ligt bij de fanatieke voorvechters van #Metoo.

Om deze critici gerust te stellen : Men mag er absoluut niet van uitgaan dat als een of meerdere factoren (zie hier ) voorkomen waarbij er twijfel kan doen  ontstaan over het waarheidsgehalte dat het per definitie om een valse aangifte gaat. Slachtoffers van seksueel misbruik verdienen van ons echt alle steun, respect en correcte bejegening. En de echte daders mogen nooit wegkomen met welke foute argumenten ook om hun terechte straf te proberen te ontlopen.  We kunnen het niet genoeg benadrukken dat seksueel geweld naar vrouwen (én mannen) verschrikkelijk en volstrekt ontoelaatbaar is.

Valse beschuldigingen zijn uitzonderlijk, maar wanneer ze voorkomen, vereisen ze een zorgvuldige juridische en maatschappelijke respons. Het is essentieel om een balans te vinden tussen het serieus nemen van slachtoffers en het beschermen van de rechten van beschuldigden. Beide doelen zijn verenigbaar in een rechtvaardige samenleving.

Opzet van deze website

Photo by Philipp Düsel

Deze website is louter informatief van opzet omdat we zelf in de eigen professionele hulpverlening met (vermeende) daders te vaak geconfronteerd werden met volgens ons valse aanklachten. Vaak kregen de volgens ons onschuldige zogenaamde daders van de rechtbank zonder objectieve bewijzen en zonder getuigen louter op basis van een individuele aangifte en zonder een eerlijk proces een te zware onrechtvaardige straf opgelegd of verloren ze hoederecht, maakten ze een slopende  emotionele periode door en liepen ze grote financiële  en reputatieschade op, enz. Deze website is gemaakt om de brede publieke opinie te informeren maar ook om de hoop uit te spreken dat procureurs, rechters, advocaten, psychiaters en gerechtsdeskundigen overtuigd geraken om niet over één nacht ijs te gaan in hun rechterlijke uitspraken en veroordelingen en aandacht er voor te hebben dat er ook mogelijk valse verklaringen aan de grondslag zouden kunnen liggen voor de aanklachten.

We staan open voor alle vormen van feedback, aanvullingen en/of suggesties.  U kunt contact opnemen met onderstaand emailadres voor alle info of reacties, voor copyrightschendingen, enz. Voor pers/journalisten of andere geïnteresseerden willen we aanstippen dat we niet in media of andere kanalen met naam en gegevens vermeld willen worden, omwille van reeds ontvangen (anonieme) bedreigingen en vrees voor andere doelbewuste beschadigingen.

Advocaten mogen met ons contact opnemen maar enkel met duidelijke opgave van persoonlijke professionele gegevens.  Op vragen van mensen die oordelen dat ze vals beschuldigd worden kunnen we niet rechtstreeks ingaan, tenzij via hun advocaat. Ook op vragen van studenten voor interviews of vragen om meer informatie kunnen we helaas niet ingaan.   Alle gegevens van deze website mogen wel gebruikt worden, mits correcte bronvermelding.

Gelieve onderstaand mailadres aub niet te misbruiken om uw ongenoegen  of frustratie te uiten vanuit welk motief ook, omdat u oordeelt dat deze website enkel het doel heeft van het verdedigen van misbruikers  en verkrachters.

Contact : valsbeschuldigdzedenzaken@telenet.be

Bronnen

An Anonymous Survivor. (2022) False Sexual Allegation: Surviving Falsehoods – What happens to people FALSELY accused of sex crimes

Davis, J. (2015) False accusations of Rape: Lynching in the 21st Century. Old town publishing

Davis, J. (2015) How to Avoid False Accusations of Rape: Self Defense in the Feminist State. Old town publishing.

Greer M. (2017).Aangifte or it didn’t happen. https://www.bnnvara.nl/joop/artikelen/aangifte-or-it-didnt-happen Geraadpleegd 12/12/2024

Kanin, E. J. (1994). False rape allegations. Archives of Sexual Behavior, 23, 81–92. doi:10.1007/BF01541619

Kennes, L. De inzet van de twijfel. https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2015/10/12/de_inzet_van_de_twijfel-liesbethkennes-1-2466406/ Geraadpleegd 12/12/2024

O’Neal, E. N., Spohn, C., Tellis, K., & White, C. (2014). The Truth Behind the Lies: The Complex Motivations for False Allegations of Sexual Assault. Women & Criminal Justice, 24(4), 324–340. https://doi.org/10.1080/08974454.2014.890161

Newman, S. (2017) .What kind of person makes false rape accusations? https://qz.com/980766/the-truth-about-false-rape-accusations Geraadpleegd 13/12/2024

van Wijk A. & Nieuwenhuis, A.. (2011) Lastige verhalen. Een exploratief onderzoek naar valse aangiften van zedenfeiten door meisjes van 12-18 jaar. Beke Reeks Bureau Beke ISBN 978-90-75116-66-3

Veraart, C., Valse zeden: valse aangiften in zedenzaken, Amsterdam, Uitgeverij Balans, 1997, 149.)

Wardell, A. (2024) Some woman lie. Psychology Today https://www.psychologytoday.com/intl/blog/compassionate-feminism/202407/some-women-lie Geraadpleegd 08/09/2024